Bijgewerkt op: 17 aug. 2020
langdurige forensische zorg in Noord-Nederland
De levensloopfunctie omvat de landelijke beleidsafspraken voor langdurige forensische zorg aan mensen die zonder deze specialistische zorg een gevaar voor zichzelf of anderen kunnen zijn. De afspraken hierover tussen zorginstellingen, zorgfinanciers en het openbaar bestuur zijn in 2018 gemaakt. Dit nieuwe zorgaanbod moet in 2020-2021 gerealiseerd worden.
Zorgbehoefte
In Groningen, Friesland en Drenthe is in 2019 gestart met de voorbereidingen voor de invoering. Redenen zijn het groot aantal partijen dat hier op verschillende manieren bij betrokken is en de manier waarop de zorg (en financiering daarvan) in Nederland geregeld is. De zorgbehoefte van de mensen die op deze langdurige zorg zijn aangewezen, kan sterk verschillen in omvang en tijd. De intensiteit en de omgeving moeten daarom snel kunnen worden aangepast aan de actuele situatie. Alleen op die manier is de kans op incidenten zo gering mogelijk en wordt de patiënt niet meer dan noodzakelijk in zijn zeggenschap en autonomie beperkt.
Samenwerking
Samenwerking met de patiënt en zijn of haar naasten staat voorop. Daarnaast is die er tussen partners in het openbaar bestuur (gemeenten, provincie, wijkteams, politie, openbaar ministerie, woningcorporaties, zorg- en Veiligheidshuis) en zorgfinanciers (gemeenten, Justitie en Veiligheid, zorgverzekeraars). De samenwerking met de ggz- en vg-instellingen* is voorwaardelijk.
De focus van de levensloopzorg ligt op preventie en ambulante zorg. Als de actuele situatie dit vereist, is intensievere zorg direct beschikbaar. Het zonder blokkades aanbieden van deze zorg is de uitdaging waar de gezamenlijke partners vanuit het openbaar bestuur, de zorgfinanciers en de FiNNN-organisaties voor staan.
Ervaringen
Er is sprake van vele partijen met dito belangen; allemaal moeten ze vanuit dezelfde overtuiging en ambitie elkaar blijven vinden. Dat dit geen eenvoudige opgave is, hebben de ervaringen van de landelijke proeftuinen ons wel geleerd. De grootste hobbels bleken het delen van de noodzakelijke informatie, zonder privacywetgeving te overtreden en de financiering van deze zorg. Met name dit laatste heeft voor flink wat landelijk debat gezorgd. Vooral zorgverzekeraars delen de overtuiging ‘dat dit moet’, maar in de uitvoering neemt men tot nu toe een afwachtende houding aan.
In Noord-Nederland zaten we niet stil: in 2019 zijn grote stappen gezet. Er is daardoor een basis waar we op voort kunnen borduren. Er is structureel overleg tussen de zorg en Veiligheidshuizen (onder andere verantwoordelijk voor verbinding tussen de partners en de coördinatie) en de managers van de FiNNN-organisaties over de voortgang in Noord-Nederland. Op provinciaal niveau is overleg tussen partners uit het maatschappelijk domein, de zorginstellingen en de Zorg en Veiligheidshuizen over de aanmelding, de triage en opname in de levensloopzorg. Vragen die daarbij spelen zijn onder meer: Hoe organiseren we dit? Wie hebben we daarbij nodig? Wie doet wat, hoe en wanneer?
Start tweede helft 2020
In de tweede helft van 2020 willen we een voorzichtige start maken om ervaringen op te doen. We beginnen met het opnemen van de eerste patiënten, per provincie een klein aantal. De forensische Fact-teams van de FiNNN-organisaties hebben ervaring met de begeleiding van (en zorg voor) deze mensen maar omdat de context anders is, zullen we daar nog een weg in moeten vinden.
Door met een kleine groep te starten kunnen we van én met elkaar leren. Dat doen we in elke provincie en de ervaringen worden op niveau van Noord-Nederland gedeeld. Op die manier ontstaat een ‘best practice’-samenhangende aanpak voor elke provincie en op regionaal niveau. Dit is bijvoorbeeld nodig om het op- en afschalen doelmatig te kunnen organiseren.
Ambitie
We zullen de zorgverzekeraars, net als in het verleden, blijven uitnodigen om mee te doen en samen met hun collega-financiers hun rol te pakken. Het lukt namelijk alleen als elke partner bereid is om een extra stap te zetten én om buiten de eigen kaders vanuit het perspectief van de patiënt te denken en te handelen. In Noord-Nederland hebben we de ambitie dat dit gaat lukken.
Kortom: we zijn op de goede weg. Er moet echter nog veel gebeuren. De toekenning van de subsidie door ZonMW is daarbij zeer welkom. Het gaat ons helpen om een deel van de kosten te kunnen financieren en het benadrukt eens te meer dat we op de goede weg zijn.
*De zes grootste GGZ/VG zorginstellingen in Noord-Nederland verenigd in het Forensisch innovatie Netwerk Noord-Nederland (FiNNN). hebben afgesproken dat zij met elkaar voor de noodzakelijke zorg garant staan.
Video: